“Trader giống như một quản lý siêu thị. Mỗi ngày, ông ấy nhận về hàng trăm báo cáo doanh số từ các ngành hàng khác nhau. Ông quan sát xu hướng chung của việc kinh doanh – nhu cầu đang mạnh hay yếu trên toàn siêu thị – nhưng đặc biệt chú ý đến những ngành hàng có nhu cầu bất thường, tăng mạnh hoặc suy yếu rõ rệt.
Khi thấy một ngành hàng thường xuyên thiếu hàng vì bán quá tốt, ông sẽ chỉ đạo bộ phận thu mua tăng đơn đặt hàng. Ngược lại, nếu có những sản phẩm gần như không bán được, ông hiểu rằng thị trường không có nhu cầu với mặt hàng đó, và thế là ông giảm giá để kích thích khách mua vào.” – Richard Wyckoff
Lời bình
Để tìm được lợi thế trên thị trường, Wyckoff gợi ý rằng cần đặc biệt chú ý đến những tình huống mà một hoặc nhiều yếu tố đang mạnh lên hoặc yếu đi một cách bất thường. Mọi lợi thế trên thị trường đều đến từ sự mất cân bằng. Khi lực cung và lực cầu không còn ở trạng thái cân bằng, một lợi thế sẽ xuất hiện. Nhận ra đúng những thời điểm mất cân bằng đó chính là cốt lõi của giao dịch có lợi nhuận.
Thông qua việc quan sát mối quan hệ giữa giá cả và khối lượng giao dịch, trader có thể sớm biết được khi nào lực cung và lực cầu mất cân bằng. Hãy cùng xem qua những ví dụ sau để hiểu rõ hơn.
Tình huống 1: vào đầu tháng 04/2025, VNINDEX có hai tuần giảm mạnh với khối lượng giao dịch lớn. Tuy nhiên, giá đóng cửa của hai tuần đều nằm trên đường biên hỗ trợ. Điều này cho thấy “sự bất thường” trong cung cầu đang diễn ra, cơ hội dần hé lộ. Thanh giá giảm dài nhưng rút chân mạnh cho thấy lực cầu đỡ giá và có người đang âm thầm mua vào trong sự hoảng loạn của đám đông. Lực cầu dần kiểm soát cuộc chơi mặc dù giá chưa tăng mạnh.
Tình huống 2: bắt đầu từ tháng 12/2021 đến cuối tháng 03/2022, VNINDEX hình thành một vùng giá đi ngang. Trong đó, những tuần giá tăng lên có khối lượng giao dịch giảm dần, cho thấy lực cầu đang hụt hơi. Những tuần giá giảm xuống có khối lượng giao dịch vượt trội hơn so với những tuần tăng giá. Đây là dấu hiệu cho thấy đã có sự mất cân bằng cung cầu diễn ra, lực cung dần lấn át lực cầu. Giá chưa giảm nhưng rủi ro rình rập thị trường dần xuất hiện.
Tóm lại, lợi thế trên thị trường chỉ xuất hiện khi cung cầu mất cân bằng. Giao dịch có lợi nhuận là nhận ra và hành động đúng lúc điểm lệch pha đó. Nhà đầu tư nên quan sát thị trường từ những điều nhỏ nhất để có thể hành động chớp nhoáng khi cơ hội xảy ra. Nhận diện sớm sự mất cân bằng thì cần hiểu rõ Quy luật Nỗ lực Kết quả của phương pháp Wyckoff. Bạn có thể đọc thêm về quy luật đó trong bài viết sau.
Wyckoff 369 – Quy luật Nỗ lực Kết quả của phương pháp Wyckoff
